Uit trouw.nl van 26 mei 2018

Rilana Altena (42) wist het na haar eerste werkervaringsplek zeker: dit nooit meer. Nadat ze haar baan verloor als docent, besloot ze te solliciteren op een werkervaringsplek. Met behoud van haar uitkering mocht ze drie maanden komen meedraaien, met het vooruitzicht op een vaste aanstelling. “Ik heb een aantal weken keihard gewerkt, in de hoop dat ik zou worden aangenomen”, vertelt Altena.

Na een korte vakantie werd ze apart genomen door haar leidinggevende. “Ze hadden mij niet meer nodig.” Haar plek was inmiddels door iemand anders ingenomen. Dat was, zegt ze, slecht voor haar zelfvertrouwen.

Het verhaal van Altena staat niet op zichzelf. Met enige regelmaat bieden werkgevers een werkervaringsplek aan, onder meer in de zorg en in de mediawereld. Officiële cijfers ontbreken. De plek lijkt op een stage, maar ook op een normale arbeidsplaats. Vaak staat er een kleine vergoeding tegenover, maar soms krijgt de werknemer niets. Vastomlijnde regels ontbreken.

Dat er misbruik wordt gemaakt van de werkervaringsplekken is voor vakbond CNV niets nieuws. Toch raadt de vakbond de plekken niet direct af, mits het opdoen van ervaring vooropstaat. “Je hoort op zo’n plek namelijk te leren en niet te werken”, zegt Aaldert Mellema, bestuurder bij CNV Zorg.

Begeleiding

Het zijn vooral mensen met een uitkering of starters die te maken krijgen met de ervaringsplekken. Uitkeringsgerechtigden zien het als een mogelijke opstap naar een baan, waarbij ze extra begeleiding krijgen op de werkvloer. Maar daar ontbreekt het vaak aan. “En dat is natuurlijk niet de bedoeling”, zegt Mellema. “Het moet een plek zijn waar iemand ervaring op kan doen. Ze zijn er niet om de gaten in het rooster op te vullen.”

Om misbruik te voorkomen, pleit de vakbond in de zorg voor een zogenoemde oriëntatiebaan. Hierbij ontvangen werkenden wel een normaal salaris en kunnen werkgever en werknemer drie maanden lang ontdekken of ze bij elkaar passen.

Starters grijpen werkervaringsplaatsen aan om hun cv te verbeteren. Zo werkte Tessa Lange (35) aan het begin van haar carrière bij een projectadviesbureau, wat niet veel verdiende. “Ik deed het om praktijkervaring op te doen”, vertelt Lange. Na een aantal maanden stopte ze, omdat de werkzaamheden haar niet lagen. “Ik voelde me daar niet thuis.” Ze besloot weer te gaan studeren.

Uiteindelijk kwam ze terecht bij een ander bedrijf. Opnieuw zat ze op een werkervaringsplek. Dit keer bij Schiphol, dat bereid was een goed salaris te betalen. “Ik heb mij daar kunnen ontwikkelen. Een ervaringsplek is goed zolang een werkgever ook echt met je door wil”, zegt Lange.

Dat een werkervaringsplek ook van waarde kan zijn, bewijst het verhaal van Marjolein Aurora (27). Ze gebruikte de plekken om de kennis op te doen die ze nodig had bij de opstart van haar bedrijf. “Ik zocht ze uit om er zelf beter van te worden”, vertelt Aurora. Bij sommige ervaringsplekken werkte ze twee weken, op andere plekken wel een jaar. “Vaak kreeg ik ook wel een vergoeding, maar dat was niet het belangrijkste. Ik wilde er vooral veel van leren.”