Van trouw.nl van 29 december 2020
Je dochter steunen, niet met geld, en dan tóch een fout maken volgens de gemeente.
Ze steunden hun dochter wel, maar niet met geld. Toch zegt de gemeente: u zat fout. De dochter moet 7692 euro terugbetalen. Welke ouders zouden het anders doen?
Minkie Brandsma (65) en haar man hebben een dochter die vanwege een psychiatrische aandoening ‘beperkt in staat is het leven te leven’, zoals moeder Brandsma het uitdrukt. Werk heeft de dochter meestal niet, ze zit al jaren in de bijstand.
Een paar jaar geleden, toen de dochter het nog zwaarder had dan nu, kwam zij dagelijks bij haar ouders eten, samen met haar dochtertje van twee. Als ze boodschappen deed, nam ze meteen ook die voor haar ouders mee. De kassabon gaf ze aan haar ouders, en die betaalden de kosten van hun eigen boodschappen elke maand aan haar terug. De ouders steunden hun dochter dus niet met geld – “we rekenden hoogstens soms een beetje naar haar toe” – maar hielpen haar zo wel haar leven op de rit te houden.
Maar dat mag dus niet, althans niet van de gemeente Heerenveen. Die stelde bij een controle vast: de dochter krijgt maandelijks geld op haar rekening gestort en door dat niet te melden, heeft zij niet voldaan aan de ‘inlichtingenplicht’. Ze moest terugbetalen: 7692 euro plus een boete van 1920 euro.
Alsof je een boef bent
“Wij dachten meteen: dit kunnen we heel goed uitleggen”, zegt Minkie Brandsma. Maar zij en haar man waren er niet bij toen de gemeente een eerste gesprek met de dochter voerde. “Dat gesprek duurde tweeënhalf uur, onze dochter voelde zich onder druk gezet, ze begreep het niet zo goed, ze legde het ook niet goed uit. Toen ze ons erover vertelde, zei ze: ‘Ik ben doodsbang’.”
Daarom vroegen de ouders een tweede gesprek aan, met hen erbij. “Ik dacht nog steeds: dit komt goed.” Maar nee, de betrokken ambtenaar hield vol: sorry, maar de inlichtingenplicht is geschonden. “Zo gaat de gemeente om met kwetsbare mensen. Als je de brieven erover leest: alsof je een boef bent. Verschrikkelijk.”
Verminderd verwijtbaar
Inmiddels zijn de ouders ruim twee jaar en een bezwaarprocedure verder en via de Nationale Ombudsman is de klacht opnieuw bij de gemeente terechtgekomen. “Wij zijn steeds op zoek geweest naar compassie, voor onze dochter en voor ons als mantelzorgers. Maar er is alleen juridisch gekeken: u heeft een fout gemaakt. Ons verhaal doet er niet toe, het dóet er gewoon niet toe.”
Nu wachten de ouders alweer driekwart jaar op de vraag of het terug te betalen bedrag niet toch kwijtgescholden wordt. Wel is de boete verlaagd wegens ‘verminderde verwijtbaarheid’, vertelt Brandsma met een lachje vol ongeloof. “Al bijna twee jaar wordt van mijn dochter vijftig euro per maand ingehouden, ze knoopt maar net de eindjes aan elkaar. Mijn man is er klaar mee. Maar ik geef niet op tot we gelijk krijgen.”