Van rtvnoord.nl van 1 mei 2020
Meer maatwerk leveren, vertrouwen hebben in bijstandsgerechtigden en eigen regie houden. Dat was wat de strekking van het bijstandsexperiment ‘Bijstand op Maat’ was, dat in november beëindigd is. Donderdag werden de resultaten gepresenteerd.
De regels van de bijstand zijn streng: er is een sollicitatieplicht en mensen mogen niet te veel bijverdienen. Gebeurt dat toch? Dan wordt diegene gekort. De gemeente Groningen heeft drie jaar geleden samen met de RUG besloten om deze regels deels los te laten en een experiment te starten.
Langdurig in de bijstand
‘We zijn tevreden’, zegt betrokken wethouder Carine Bloemhoff. ‘De resultaten zijn bescheiden, maar we hebben hier te maken met mensen die langdurig in de bijstand zitten, een grote afstand tot de arbeidsmarkt hebben en meerdere problemen hebben.’
Vrijwillige deelname
Zo’n 900 mensen die langdurig in de bijstand zitten, deden vrijwillig mee en werden in groepen verdeeld. De eerste groep werd volledig vrijgelaten en mocht zelf actie ondernemen om werk te vinden of een opleiding te volgen.
De tweede groep kreeg individueel maatwerk en begeleiding van een ervaringsdeskundige coach. De derde groep mocht meer bijverdienen dan gewoonlijk en de vierde groep mocht zelf kiezen uit bovenstaande opties. De vijfde groep was een controlegroep: zij bleven vallen onder de reguliere bijstandsregels.
Vrijer in zoektocht naar werk
Bijstandsgerechtigden worden vrijer gelaten in hun zoektocht naar werk, hun bijverdiensten en scholing. Door anders met de regels om te gaan, werd gehoopt dat mensen sneller aan een baan komen.
Dat laatste is niet altijd gelukt, vanwege de complexe groep en de mentale, persoonlijk en fysieke problemen die bij sommige deelnemers spelen.
Positieve aandacht helpt
De conclusie? Positieve aandacht voor langdurig werklozen helpt. Mensen zijn na de proef over het algemeen zelfredzamer geworden en hebben baat bij intensieve coaching. Ook zijn mensen geneigd meer te werken als ze minder gekort worden op hun uitkering. Alleen de groep die volledig losgelaten werd, merkte geen positieve effecten.
Het project is ten einde. Maar volgens de wethouder zou eigenlijk meer onderzoek nodig zijn naar de positieve opbrengst voor de maatschappij. Zoals dat deelnemers nu positiever over hun leven en gezondheidssituatie denken, dat hun vertrouwen in de samenleving is gegroeid, net als hun zelfredzaamheid.
Daarom stapt Bloemhoff binnenkort naar het Rijk om meer experimenteerruimte te krijgen. Ook zou ze willen dat de coaches blijven om mensen te begeleiden naar werk.