Van bijstandsblues:

De Participatiewet moet op de schop. Dat vinden de gemeenten. Het bestaansminimum, de uitkeringen en het minimumloon moeten omhoog. Gemeenten moeten meer geld krijgen voor begeleiding. En de overheid moet zijn burgers met minder wantrouwen en meer respect tegemoet treden.

Winst van het sociaal domein

Dat is de boodschap die de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) heeft voor het komende kabinet. In de propositie ‘De winst van het sociaal domein’ pleit de VNG voor een grondige herziening van het hele sociaal domein. beschouwen als een kostenpost, maar als een investeringskans.

Participatiewet op de schop

De Participatiewet werd in 2015 ingevoerd en blijkt na 6 jaar al niet meer te werken en moet fundamenteel worden herzien. De wet was bedoeld om zo veel mogelijk bijstandsgerechtigden en arbeidsgehandicapten aan het werk te krijgen. Maar de Participatiewet moet op de schop. De wet is zijn naam nauwelijks waard zegt Peter Heijkoop, wethouder van Dordrecht en woordvoerder namens de VNG, in de Volkskrant. Het is nu vooral een uitkeringswet en voor begeleiding en re-integratie is door grote tekorten bij gemeenten, geen geld.

Wantrouwen is grootste probleem

Het grootste probleem is volgens critici het wantrouwen waarmee mensen met een uitkering tegemoet worden getreden. Er zijn vele verplichtingen, regels en er heerst een ingewikkelde uitkeringsbureaucratie waarbij , alles is gericht op controle. Maar veel mensen in de bijstand zijn laaggeletterd, hebben gezondheids- en psychische problemen. Die hebben juist hulp en begeleiding nodig. Maar het gevolg is dat deze mensen verstrikt raken een doolhof van de wet- en regelgeving. Mensen maken makkelijk fouten maken bij het aanvragen van hulp. Hierdoor komt het geregeld voor dat zij geen of verkeerde steun krijgen, worden geoormerkt als fraudeur of in de schulden raken. Dit zorgt voor grote stress en burgers worden ziek. Goed voor de incasso-industrie, maar niet voor de uitkeringsgerechtigden.

Werk naast uitkering

Ook worden er allerlei hindernissen opgeworpen voor mensen die naast hun uitkering tijdelijk of gedeeltelijk aan het werk gaan. Vaak gaan ze er dan financieel op achteruit. Ze leveren het extra inkomen uit werk weer in omdat de zorg- en huurtoeslag omlaag gaan. Dat is vervelend voor de mensen om wie het gaat, maar ook voor gemeenten. Die zijn er met de Participatiewet immers voor verantwoordelijk dat mensen weer aan de slag gaan.

Participatiewet moet op de schop

Basisbaan

De Participatiewet moet op de schop, vindt de VNG. Er moet meer geld ter beschikking worden gesteld voor armoedebestrijding, schuldhulpverlening en participatie. Ook moet het voor gemeenten mogelijk worden om ‘op maat’ af te wijken van de bestaande wet- en regelgeving. Ook wil VNG dat de mogelijkheden van zogeheten basisbanen worden onderzocht. Het idee van een basisbaan is dat de overheid niet zozeer een inkomen maar liever een baan moet garanderen.