Van volkskrant.nl van 30 juni 2019:

Directeur Rob Jansen van Chain Logistics moet eerlijk toegeven dat hij zijn nieuwste medewerker zonder ‘open hiring’ wellicht niet had aangenomen, vanwege haar neuspiercing en tatoeages. Eerste indrukken kunnen, ten onrechte, bepalend zijn. Hij wil juist mensen bereiken die buitenspel staan.

Suzan van Oort (33) is proefkonijn in een lief experiment. De onderzoeksvraag: kan je competent personeel vinden als je mensen aanneemt zonder sollicitatiegesprek? De hypothese: jazeker. Aan Van Oort de opdracht om de theorie overeind te houden. Het laboratorium waar het experiment in plaatsvindt, heet Chain Logistics, een transport- en assemblagebedrijf in het Brabantse Uden.

Van Oort kwam binnen zonder sollicitatie. Drie dagen in de week doet ze assemblagewerk – stopcontacten in elkaar zetten, etiketten plakken, spuitbussen controleren. Voor de leek is ze niet te onderscheiden van de controlegroep: haar collega’s die zich nog door een ouderwets gesprek moesten worstelen voordat ze bij Chain Logistics mochten werken.

Rob Jansen (58) gooide de deuren van zijn bedrijf open voor deze sociaal gedreven wetenschap. In mei lanceerde hij een vacature met slechts één voorwaarde: als de sollicitant denkt het werk te kunnen, mag hij beginnen. No questions asked: geen brief, geen cv, geen antecedentenonderzoek, geen gesprek. Gewoon aan de slag.

Het idee komt uit Amerika en heet open hiring. Start Foundation, een fonds dat voortkwam uit Start Uitzendbureau, haalde het concept naar Nederland. Het voorbeeld: in de Greyston Bakery in New York bakken mensen brownies zonder ook maar één vraag te hebben beantwoord over hun affiniteit met deeg. De bakkerij is opgericht om mensen een kans te geven. In Nederland zoekt Start Foundation bestaande bedrijven die hun deuren willen openen voor mensen die elders niet door de selectie komen.

In maart startte de eerste kandidaat bij een webshop voor babyspullen. Enkele maanden later volgde Chain Logistics. Binnen een paar dagen had Jansen een lijst van ruim dertig mensen die in zijn bedrijf wilden werken. Van Oort kwam als eerst, dus maalt als eerst. In samenspraak met de volgende in de wachtrij verdeelde ze de beschikbare veertig uur – zij drie dagen, haar collega twee.

Jarenlang was ze huismoeder, maar toen ook haar jongste naar school ging, werd het stil in huis. Het werk bracht daar verandering in. Het bevalt haar ‘heel goed’. ‘Ik kom weer onder de mensen.’ Elders kwam ze niet binnen met haar mavodiploma, haar laatste werkervaring stamt van jaren geleden. Ze wist eigenlijk niet meer ‘hoe of waar of wat’ ze moest doen. Totdat deze kans zich aanbood.

Ook Jansen is gelukkig. Van Oort is gemotiveerd en doet haar werk naar behoren. In de afgelopen weken zette ze stopcontacten in elkaar, heel veel stopcontacten. Ze plaatste ringen op foampumps (spuitbussen voor schuimzeep). En plakte stickers op toiletproducten. De directeur moet eerlijk toegeven dat zijn nieuwste medewerker zonder open hiring wellicht ook bij hem niet door de selectie zou zijn gekomen met haar neuspiercing en tatoeages. Eerste indrukken kunnen, ten onrechte, bepalend zijn.

Van Oort mag zich een maand bewijzen. Daarna krijgt ze een halfjaarcontract. De bedoeling is dat de tijdelijke aanstelling op termijn een vast contract wordt. Het eerste salaris is minimumloon, blijft ze langer, dan gaat ze in stapjes omhoog. Ze weet nu al dat ze wil blijven, ‘als het van hun kant ook bevalt’.

Chain Logistics is meer dan assemblage. Het geld wordt vooral verdiend met transport en overslag van handelswaar. Een deel van de spullen wordt ook nog in elkaar gezet, gecontroleerd en verpakt in de werkplaatsen in Uden en Nijmegen. Op het kantoor van Jansen staan twee vitrinekasten met een greep uit het zeer diverse assortiment: sanitaire producten, kinderspeeltjes, houdbare snacks, tijdschriften in een folie, decoratie voor in huis.

Zonen Rik en Tim (‘als ze willen, nemen ze straks het bedrijf over’) controleren de binnengekomen waar in de loods. Buiten staat een deel van de 35 voertuigen tellende vloot, van bestelbusjes tot grote Scania-vrachtwagens. Het Udense bedrijventerrein is een transport-hub, Jansens buren zijn onder andere beddenproducent Swiss Sense en transportbedrijf Sanders Fritom. Hij doet geregeld klussen voor ze en besteedt ook weleens wat uit aan de buren. ‘We zijn een spin in het web.’

Chain Logistics is het manusje van alles: bezorgen in heel Europa, opslaan, assembleren. ‘Ontzorgen’ heet dat in vakjargon. Jansen begon 19 jaar geleden voor zichzelf, draait inmiddels 4,5 miljoen euro omzet per jaar en heeft 75 mensen in dienst. Hij heeft het bedrijf niet opgericht om werkgelegenheid te creëren, zoals dat het geval was met het Amerikaanse Greyston, maar hij heeft er wel zijn missie van gemaakt om mensen een zetje te geven. Het is geen toeval dat Start Foundation bij hem uitkwam.

Veel assemblagemedewerkers zijn mensen ‘met een afstand tot de arbeidsmarkt’, zoals hulpverleners ze zouden omschrijven. Zijn werkplaats is voor velen een springplank. Hij leidt ze op, ze stromen door. Wie sociaal wil ondernemen, moet doorzettingsvermogen hebben. Het arbeidsmarktbeleid verschilt per gemeente, de bureaucratie is enorm, weet Jansen inmiddels. Ooit droomde hij van vestigingen in tien gemeenten, overal met een sociale insteek. Hij liep vast in het lokale bestuurlijke doolhof.

Onbegrijpelijk, vindt hij. Iedere ondernemer zou sociaal moeten zijn, maar de meesten hebben geen zin om zich in het regelmoeras te begeven. Open hiring doet wat instanties als gemeenten en UWV niet blijken te kunnen, zegt hij: mensen bereiken die buitenspel staan. ‘Dan blijkt dat er wel interesse is. Twee reguliere bedrijven uit de omgeving willen ook aanhaken.’